Program uroczystości w Rzeszowie
Armia Krajowa powstała z przemianowania Związku Walki Zbrojnej (powstałego w listopadzie 1939) rozkazem Naczelnego Wodza generała broni Władysława Sikorskiego z 14 lutego 1942 roku. Ostatecznie uznany został tym samym wojskowy charakter siły zbrojnej podziemia, armii jak podkreślał Sikorski w rozkazie: wszystkich żołnierzy w służbie czynnej w Kraju.
13 listopada 1939 – rozkazem Naczelnego Wodza powstaje Związek Walki Zbrojnej, 14 lutego 1942 – przemianowanie rozkazem Naczelnego Wodza, gen. Władysława Sikorskiego na Armię Krajową.
13 listopada 1939 – rozkazem Naczelnego Wodza powstaje Związek Walki Zbrojnej, 14 lutego 1942 – przemianowanie rozkazem Naczelnego Wodza, gen. Władysława Sikorskiego na Armię Krajową.
Zadaniem Armii Krajowej było tworzenie struktur wojskowo-organizacyjnych na czas okupacji dla mobilizacji społeczeństwa do walki bieżącej, ochrona Polskiego Państwa Podziemnego oraz odtworzenie armii na czas otwartej walki o niepodległość, czyli przygotowanie kraju do powstania powszechnego. Działalność AK prowadzona była w dwóch formach: utworzenie struktur wojskowych i organizacyjnych na czas okupacji oraz przygotowania armii konspiracyjnej na czas otwartej walki o niepodległość (Odtwarzanie Sił Zbrojnych). OSZ prowadzone było przez cały czas w okupacji i przyjęło formę tworzenia wojskowych struktur terenowych, w końcowym etapie wojskowych struktur taktycznych. Armia Krajowa budowała równoległy aparat administracyjny tworząc Administrację Zmilitaryzowaną.
Preferowanym przez Komendę Główną Armii Krajowej sposobem walki było przede wszystkim wykonywanie typowych zadań policyjnych, głównie wykonywanie wyroków śmierci na osobach oskarżonych o współpracę z okupantami lub pospolitych przestępcach, sporadycznych zamach na przedstawicieli niemieckiego aparatu represji, uwalnianiu więźniów. W zasadzie (poza aktami odwetowymi za szczególnie drastyczne przejawy niemieckiego terroru) nie prowadzono akcji wysadzania pociągów lub ataków na kolumny niemieckie przemieszczające się drogami gdyż obawiano się represji niemieckich i nie chciano, nawet pośrednio, pomagać wojskom radzieckim walce z Wehrmachtem.
Po zakończeniu II wojny światowej żołnierze Armii Krajowej byli prześladowani przez władze komunistyczne. Byli aresztowani, więzieni i mordowani. Wszelkie informacje na temat działalności AK w czasie wojny jak po jej zakończeniu podlegały cenzurze.
Preferowanym przez Komendę Główną Armii Krajowej sposobem walki było przede wszystkim wykonywanie typowych zadań policyjnych, głównie wykonywanie wyroków śmierci na osobach oskarżonych o współpracę z okupantami lub pospolitych przestępcach, sporadycznych zamach na przedstawicieli niemieckiego aparatu represji, uwalnianiu więźniów. W zasadzie (poza aktami odwetowymi za szczególnie drastyczne przejawy niemieckiego terroru) nie prowadzono akcji wysadzania pociągów lub ataków na kolumny niemieckie przemieszczające się drogami gdyż obawiano się represji niemieckich i nie chciano, nawet pośrednio, pomagać wojskom radzieckim walce z Wehrmachtem.
Po zakończeniu II wojny światowej żołnierze Armii Krajowej byli prześladowani przez władze komunistyczne. Byli aresztowani, więzieni i mordowani. Wszelkie informacje na temat działalności AK w czasie wojny jak po jej zakończeniu podlegały cenzurze.
Podokręg Rzeszów AK – podokręg Armii Krajowej w Okręgu Kraków AK.
Organizatorem Podokręgu Rzeszów AK był pułkownik Kazimierz Putek „Zworny”, w marcu 1943 został powołany na stanowisko komendanta podokręgu. W czasie „Burzy” dowodził całością działań zbrojnych na terenie Rzeszowszczyzny. Mieszkał w Rzeszowie u dyrektora gimnazjum Władysława Kruszyńskiego przy ul. Hetmańskiej.
Podokręg Rzeszów AK podlegał pod jeden z 8 okręgów, Okręg Kraków AK i obszar Komendy Głównej AK
Organizatorem Podokręgu Rzeszów AK był pułkownik Kazimierz Putek „Zworny”, w marcu 1943 został powołany na stanowisko komendanta podokręgu. W czasie „Burzy” dowodził całością działań zbrojnych na terenie Rzeszowszczyzny. Mieszkał w Rzeszowie u dyrektora gimnazjum Władysława Kruszyńskiego przy ul. Hetmańskiej.
Podokręg Rzeszów AK podlegał pod jeden z 8 okręgów, Okręg Kraków AK i obszar Komendy Głównej AK
Przy pomocy tego Podokręgu AK, wkroczyły 2 sierpnia 1944 roku do zniszczonego Rzeszowa wojska radzieckie i rozpoczęły aresztowania oraz osadzanie na Zamku w Rzeszowie. Po zajęciu Rzeszowa przez Armię Czerwoną Komendant Rzeszowskiego Podokręgu AK płk dypl. Kazimierz Putek „Zworny” ujawnił się 5 sierpnia 1944 wobec dowództwa sowieckiego jako dowódca 24 DP AK. i rozpoczął rozmowy z sowieckimi władzami wojskowymi, ale nie dały one żadnych rezultatów, ponieważ dowództwo AK nie uznawało PKWN. Wobec braku porozumienia polecił podległym oddziałom zejść ponownie do podziemia i kontynuować działalność konspiracyjną. Wydał rozkaz wymarszu oddziałom AK na pomoc walczącej Warszawie. Na początku października 1944 wyraził zgodę na przeprowadzenie uderzenia na więzienie na Zamku w Rzeszowie i uwolnienie więźniów. W październiku 1944 r. na miejscowym Zamku NKWD przetrzymywało i torturowało 400 żołnierzy AK.
Ppłk Łukasz Ciepliński „Pług” (1913–1951) – od kwietnia 1941 r. Komendant Inspektoratu Rejonowego ZWZ–AK Rzeszów, w nocy z 7 na 8 października 1944 r. dowodził nieudaną akcją rozbicia więzienia na Zamku. Po aresztowaniu 28 listopada 1947 r. w Zabrzu został skazany „na pięciokrotną karę śmierci”. W dniu 1 marca 1951 r. wykonano wyrok na nim przez rozstrzelanie.
12 grudnia 1944 rozpoczęły się ponownie aresztowania żołnierzy AK w Rzeszowie przez NKWD. Został też uwięziony Komendant Rzeszowskiego Podokręgu AK płk Kazimierz Putek „Zworny” z częścią oficerów swego sztabu.
Ppłk Łukasz Ciepliński „Pług” (1913–1951) – od kwietnia 1941 r. Komendant Inspektoratu Rejonowego ZWZ–AK Rzeszów, w nocy z 7 na 8 października 1944 r. dowodził nieudaną akcją rozbicia więzienia na Zamku. Po aresztowaniu 28 listopada 1947 r. w Zabrzu został skazany „na pięciokrotną karę śmierci”. W dniu 1 marca 1951 r. wykonano wyrok na nim przez rozstrzelanie.
12 grudnia 1944 rozpoczęły się ponownie aresztowania żołnierzy AK w Rzeszowie przez NKWD. Został też uwięziony Komendant Rzeszowskiego Podokręgu AK płk Kazimierz Putek „Zworny” z częścią oficerów swego sztabu.
Opracowanie: AP
