Regionalne obchody 40-lecia NSZZ Solidarność

W Rzeszowie, 31 sierpnia 2020 r. odbyły się regionalne uroczystości w 40-lecie NSZZ „Solidarność”.

Rozpoczęły się w Filharmonii Podkarpackiej jubileuszowym posiedzeniem Zarządu Regionu Rzeszowskiego NSZZ Solidarność, podczas którego przyjęto uchwałę upamiętniającą narodziny Związku oraz przyznano 49 odznaczeń „Zasłużony dla Regionu Rzeszowskiego”.

– 31 sierpnia 2020 roku mija 40 lat od powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. W sierpniu 1980 roku rozpoczęliśmy przemiany, które spowodowały, że Polska i inne kraje Europy odzyskały wolność. To dzięki poświęceniu i odwadze milionów Polaków tamtego czasu – możemy żyć w wolnej Ojczyźnie – czytamy w uchwale rocznicowej.
– Świętując tę Jubileuszową rocznicę pamiętajmy, że jesteśmy nie tylko spadkobiercami Postulatów Sierpnia 80, ale też strażnikami pamięci. Aby sprostać wyzwaniom czasów musimy być odważni i mądrzy. Naszym obowiązkiem jest, by dawno rozbudzone nadzieje i oczekiwania- realizować. I oto będziemy zabiegać, bo nic nie jest dane na zawsze. Trzeba nam dzisiaj dbać o wolność i demokrację. Umieć oddzielać prawdę od kłamstwa, poglądy od ideologii. Przyszłość jest w naszych rękach i nie pozwolimy sobie jej wyrwać.
Jesteśmy dumni z tego, że czyniąc wysiłki, o godność i prawa pracownicze, opieramy naszą działalność na gruncie etyki chrześcijańskiej. Wierząc w Boga, Honor i Ojczyznę – będziemy zwyciężać! Tak nam dopomóż Bóg! – napisali członkowie ZR.

Roman Jakim, przewodniczący ZR zwrócił się do odznaczonych, wśród których byli działacze związkowi, duchowni, przedstawiciele władz wojewódzkich i samorządowych oraz instytucje, słowami:
– Przypadł mi zaszczyt, a zarazem wielka radość, wygłosić Laudację do Was Zasłużonych dla Regionu Rzeszowskiego NSZZ „Solidarność” za Waszą godną pochwały działalność na rzecz powstania i rozwoju NSZZ „Solidarność”, krzewienia jej idei w życiu społecznym i narodowym.
Zwrócę się najpierw do Was Czcigodni Księża. To Wy unoszeni słowem JP II, wspomagani przez arcybiskupa Ignacego Tokarczuka, byliście źródłem siły dla rodzącej się „Solidarności”. Wasza postawa była i jest nieocenionym drogowskazem przywracania godności ludzi pracy. Posługa kapłańska i działalność związkowa są zbieżne, bo są dla człowieka, pozwalają mu wzrastać. Wielokrotnie też wymaga odważnych i zdecydowanych decyzji. W trudnych okresach zawsze mogliśmy liczyć na Waszą pomoc. Wspomnę tylko Wasze wsparcie dla rodzin internowanych i represjonowanych, prowadzenie kolportażu prasy podziemnej i wydawnictw niezależnych, niezapomniane spotkania, które budowały naszą tożsamość. To dzięki Wam powstało wiele miejsc pamięci, pomników, tablic. To Wy odważnym słowem i przykładem uczyliście i nadal uczycie, jak się nie poddawać i doskonalić ducha. Bóg zapłać!

Twórcy NSZZ „Solidarność”. Wasza działalność przypadła na okres rządów państwa totalitarnego. W czasach zakłamania, zniewolenia i pogardy – stanęliście w szeregu walczących o wolność i prawa człowieka. Nie było Wam łatwo przełamać barierę strachu przed represjami komunistycznej władzy, ale podjęliście się dzieła odbudowy „polskiego ducha”, swoich pożytków zapomniawszy. To była bezinteresowność, wynikająca z umiłowania tego, co polskie. Powiedzieliście głośno Polakom, że mają prawo korzystania z zagwarantowanej konstytucyjnie wolności sumienia i wyznania oraz o odpowiedzialności za losy wspólnoty, której na imię Polska. Wyróżniała Was odwaga, broniąca podstawowych praw i wartości. Wasze życie stało się częścią polskiej historii, z której jesteśmy dumni. Było w niej miejsce na heroizm bez błysku fleszy, na troskę o drugiego, na poświecenie, na postępowanie zgodne z sumieniem. Wasze losy to ofiarność i męstwo, wbrew ideologom PRL-u, którzy robili wszystko, aby Was złamać. Dzisiaj zasługujecie na miano symbolu oporu wobec represyjnego systemu niesprawiedliwości i kłamstwa. Dzisiaj działalność społeczna też nie należy do łatwych. Stoją przed nami podobne wyzwania, również w demokracji pracownicy są niejednokrotnie źle traktowani. Działacze związkowi stoją na straży ich godnych wynagrodzeń, bezpieczeństwa pracy, zaplecza socjalnego, a nawet prawdy historycznej o NSZZ „Solidarność”, którego rolę, z przyczyn niepojętych, chce się umniejszać. Dzisiaj ideologia komunistyczna zmieniła barwy, dlatego tak jak kiedyś- dzisiaj młodzi działacze NSZZ „Solidarność”- włączają się w obronę prawdy i wartości. Mamy jednak to szczęście, że na wielu płaszczyznach, nasze poczynania wspierane są na szczeblach administracji rządowej i samorządowej.
Przedstawiciele instytucji rządowych, działacze samorządowi. Dziękuję, że w poczuciu odpowiedzialności i solidarności, traktujecie NSZZ „Solidarność”, jako partnera do dialogu. Partnera, który wiele wnosi do życia społeczno-gospodarczego. Szczególnie dziękuję Wam za to, że wspólnie dbamy, o to by wszyscy Polacy byli równi i solidarnie czerpali z dóbr narodowych. Wasza postawa i odpowiedzialność są dla nas dowodem tego, że ideały Solidarności są niezmienne i że razem nam po drodze. W sposób szczególny chciałem podkreślić rolę organizacji społecznych, z którymi dane nam jest współpracować a przez to pomagać wielu. Dziękuję.
Drodzy, Ludzie Solidarności, przyjmijcie odznaczenie Zasłużony dla Regionu Rzeszowskiego, jako podziękowanie oraz wyraz szacunku i podziwu za Waszą szlachetną służbę, a szczególnie za niezłomną postawę. Niech Ona, będzie dla nas lekcją wierności sobie i Polsce – zakończył R. Jakim.

Odznaczenia wręczono:
Ks. Antoni Domino
Ks. Stanisław Jurek
Ks. Stanisław Ruszel
Ks. Stanisław Ryba
Ks. Stanisław Składzień
Ks. Jan Warchał
Wojciech Buczak
Bogusława Buda
Anna Dziadek
Andrzej Filipczyk
Małgorzata Franczyk
Barbara Frączek
Bernadeta Frysztak
Lucyna Gniewek
Stanisław Klin
Wiesław Kochman
Marian Kokoszka
Marek Krężel
Bożena Lauzer
Ewa Leniart
Teresa Łebek
Wiesław Łyszczek
Piotr Maciejczyk,
Lesław Majkut
Józef Niemiec
Władysław Ortyl
Leszek Pelc
Lidia Pietras,
Bogusław Plęs
Tadeusz Podkowicz
Małgorzata Rauch
Tadeusz Rojek
Alfred Ryś
Jan Skowroński
Danuta Solarz
Lucyna Spaczyńska
Andrzej Staniszewski
Michał Stręk
Adam Śnieżek
Wanda Tarnawska
Stanisław Tylec
Marek Uberman
Piotr Warcholak
Stanisław Wilczek
Wiesław Woźniak
Roman Ziemiński
Caritas Diecezji Rzeszowskiej
Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Wojciecha i Stanisława w Rzeszowie
Stowarzyszenie Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym Województwa Podkarpackiego

Jubileuszowe posiedzenie ZR uświetniła pianistka Małgorzata Kruczek, która wykonała kilka utworów znanych mistrzów.

Natomiast Jerzy Guniewski dyrektor Oddziału NBP w Rzeszowie przekazał na ręce Romana Jakima, przewodniczącego ZR srebrną monetę kolekcjonerską wyemitowaną przez Narodowy Bank Polski w 40. rocznicę powstania NSZZ „Solidarność”. Na awersie monety przedstawiono hasło umieszczone na kominie budynku Stoczni Gdańskiej. Hasło, w którym zawarto żądania wolności – prawa naturalnego człowieka. Na rewersie widnieje tłum protestujących i kontur Polski podkreślający masowość protestów na obszarze całego kraju, bo NSZZ „Solidarność” rodził się w całej Polsce.

Galeria zdjęć z Filharmonii >>>

Druga część uroczystości odbyła się w rzeszowskim kościele farnym i zbiegła się z nawiedzeniem parafii przez Obraz Matki Bożej Solidarności i relikwie bł. Jerzego Popiełuszki, które peregrynują w dekanacie rzeszowskim. Mszę świętą w intencji Ojczyzny, wolności oraz ludzi Solidarności, koncelebrował ordynariusz rzeszowski, biskup Jan Wątroba. W homilii powiedział m.in.: – Każdego 31 dnia sierpnia, od wielu lat gromadzimy się w tej świątyni na modlitwie, ale także celem przedłużenia pamięci. Tego roku gromadzenie to ma szczególny charakter, nie tylko z uwagi na przypadającą w tym roku 40 rocznicę powstania „S”, ale także dlatego, że w tę okrągłą rocznicę do Diecezji Rzeszowskiej i do Regionu Rzeszowskiego przybywa otoczony czcią od wielu już lat, obraz M. B. Robotników „S”. Pokazuje on nam rolę jaką M. B. pełni w naszym zbawieniu i w naszym życiu. Dziękujemy Jej za wszystkie otrzymane od Niej łaski, a dzisiaj także za ten powiew Ducha Świętego sprzed czterdziestu lat. Chcemy dziękować za ludzi „S”, za robotników tamtych dni, za ich rodziny, za ich determinację, za odwagę, za ich roztropność, za wiarę, która się stała dla nas czymś pięknym do naśladowania. Dziękujemy za ich cierpienia, za wytrwałość w walce o godność człowieka, o słuszne prawa, o przynależną każdemu człowiekowi wolność. Ikonie M.B. Robotników „S” towarzyszą relikwie bł. ks. Jerzego Popiełuszki oraz miniatura Krzyża z Nowej Huty. Całość zaprasza nas do wspomnień o tamtym czasie przebudzenia i świętego zrywu robotniczych strajków. Ich spokój, ale także i rozum zaowocowały podpisaniem sierpniowych porozumień. W tamtych dniach historycznych wydarzeń na scenę wkraczał ks. Jerzy Popiełuszko, pokorny, jakby nieśmiały, świadek Chrystusa. 31 sierpnia, czterdzieści lat temu była niedziela, a był to zarazem trzeci dzień strajków w Hucie Warszawa. Strajkujący hutnicy chcieli uczestniczyć we mszy św. ale nie mieli kapłanów. Zaczęli ich szukać w dwóch grupach. Jedna z tych grup udała się do ks. Prymasa Wyszyńskiego z prośbą o kapłana. A ks. Prymas, poprzez swojego kapelana, obiecał im go znaleźć. Było to trudne, gdyż w niedzielę wszyscy kapłani zajęci byli odprawianiem mszy św. Kapelan przed kościołem na Żoliborzu zobaczył młodego księdza, którym był ks. Jerzy, zapytał go czy mógłby udać się do Huty i odprawić mszę dla strajkujących. Ks. Jerzy od razu się zgodził i zaraz udał się do Huty, gdzie tego dnia odprawił dwie msze św. Pozostał ze strajkującymi robotnikami do końca strajku. Tak zaczęła się jego przygoda ze światem robotników, których wcześniej nie znał gdyż pochodził ze środowiska wiejskiego. Ale podczas strajku, i później, poznawał ich problemy, ich rodziny. Zapraszał ich do swojego domu, czemu bardzo się dziwili, bo wcześniej żaden ksiądz do swojego mieszkania ich nie zapraszał. Rodziła się niezwykła relacja kapłana ze światem ludzi pracy. Poznawał ich, formował ich sumienia, a zawsze wskazywał na Chrystusa Ukrzyżowanego. Z krzyżem w ręku głosił homilie. Prowadził wszystkich do Jezusa i jego Matki. W 1983 roku z robotnikami z Huty Warszawa udał się na Jasną Górę, wiedząc, że tam jest źródło siły i nadziei. To była pierwsza Pielgrzymka Ludzi Pracy na Jasną Gorę. Zapoczątkował je i tak jest do dziś. A gdy artysta, Artur Hacieja, namalował trzy różnej wielkości obrazy M.B. to najmniejszy z tych obrazów otrzymał jako dar ks. Jerzy Popiełuszko. I to on, wtedy, na krótko przed swoją śmiercią nazwał ten obraz M.B. „S”. Wpatrując się w przybyłe do nas dzisiaj niezwykłe symbole „S”: obraz M.B. „S”, relikwie męczennika, który wziął Ją do siebie, podobnie jak uczynił to umiłowany uczeń Jezusa oraz Krzyż z Nowej Huty, który przypomina nam czas walki z krzyżem. A z krzyżem walczono zawsze, od samego początku, i tak jest do dziś, w 40 rocznicę powstania „S”. Bo krzyż jest związany z „S” i miłością Ojczyzny. A za taką miłość trzeba płacić, czego przykładem, świadkiem jest ks. Jerzy. W tych trzech znakach, symbolach jest dla nas program. Jeśli „S” ma być nadal siłą, która odradza kraj, stojącą na straży wartości dla nas najcenniejszych, to z tych relikwii chcemy brać przykład dla siebie. Ks. Jerzy według tego programu żył i propagował go całym swoim życiem. Przyjmijmy więc Jego program i Jego patronat nad „S” i prośmy byśmy mu byli wierni do końca.

Po jej zakończeniu władze regionu, ministrowie, parlamentarzyści, ludzie Solidarności, duchowni, samorządowcy, poczty sztandarowe, mieszkańcy Rzeszowa i Podkarpacia zgromadzili się na placu Janów pod Krzyżem Misyjnym.

W imieniu Premiera RP głos zabrała Ewa Leniart, wojewoda podkarpacki

W tym symbolicznym dla ludzi Solidarności miejscu, Władysław Ortyl Marszałek Województwa Podkarpackiego przyznał czterem działaczom „Solidarności Odznaki Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego. Uzasadniając, że są oni symbolem walki o wolność i solidarność w naszym regionie. Uhonorowani to: Zbigniew Sieczkoś z Regionu Rzeszowskiego, Marek Kamiński z Regionu Ziemia Przemyska, Edward Mróz z Regionu Podkarpacie i pośmiertnie Stanisław Krupka z Regionu Ziemia Sandomierska.

Uroczystości towarzyszyło widowisko słowno-muzyczne, w którym zawarte zostały wspomnienia ludzi Solidarności, fragmenty kronik i zdjęcia z lat 80-tych oraz pamiętne utwory w wykonaniu młodzieży.
Na zakończenie delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów pod Krzyżem Misyjnym.